Psychische klachten

Het is soms lastig om te onderscheiden: wat is normaal en wat zijn psychische klachten? In de onderstaande lijst staan verschillende psychische symptomen die ertoe kunnen wijzen dat iemand mentaal ziek of mentaal uitgeput is.

• Verandering van gedrag. Hoe we ons gedragen is een uiting van wie we zijn en hoe we ons voelen. Daarom is gedrag dat helemaal verandert of nieuw opduikt, de moeite om in het oog te houden. Zeker als het aanhoudt, toeneemt en/of samenhangt met een grote verandering (zoals verlies).
• Gedrag waar je op kan letten zijn: nieuwe/toegenomen concentratieproblemen, slaapproblemen, gejaagdheid of onrust, opvliegendheid, maar ook problemen met voeding of gebruik van alcohol of drugs.
• Reacties en emoties. Wanneer we (even) niet lekker in ons vel zitten, merk je dat aan de manier waarop we ons uiten. We kunnen minder hebben en raken  sneller geïrriteerd. Ook boosheid of agressie wordt sneller of heviger geuit.
• “Het gaat niet meer.” Als iemand letterlijk zegt dat het niet meer gaat, dat hij/zij op is en niet meer verder kan, dan is dat een signaal om ernstig te nemen. Durf hier op in te gaan!
• Ontwijkende of vage antwoorden zijn hiervan juist de tegenpool. ‘Het gaat wel’ of ‘Ik wil je niet lastigvallen met mijn problemen’ kunnen er daarom ook op wijzen dat het niet goed gaat.
• Iedereen heeft wel eens een periode dat het minder gaat. Bovenstaande signalen kunnen je alert maken, maar hoeven niet meteen op problemen te wijzen. Maar als ze (weken- of maandenlang) blijven aanhouden  of verergeren, is het wel tijd om in te grijpen.

Als je last hebt van mentale problemen wil hier natuurlijk vanaf komen. Wat kun je doen als je deze psychische klachten hebt?

Het herkennen van psychische gezondheidskenmerken is de eerste stap. Mentale gezondheid is niet alleen de afwezigheid van psychische klachten, maar ook de aanwezigheid van positieve eigenschappen.

Dit zijn 15 kenmerken die helpen bij onze geestelijke toestand:

1. Positief zelfbeeld
   Een van de meest opvallende kenmerken van een goede mentale gezondheid is een positief zelfbeeld. Mensen met een gezond zelfbeeld hebben vaak minder last van mentale problemen en kunnen beter omgaan met mentale klachten. Een sterk zelfbeeld draagt bij aan de weerbaarheid tegen psychische problemen.
2. Emotionele stabiliteit
   Psychische klachten symptomen kunnen ontstaan wanneer iemand moeite heeft met het reguleren van emoties. Mensen met een gezonde mentale staat behouden hun emotionele stabiliteit, zelfs in moeilijke tijden.
3. Mentale vaardigheden
   Het vermogen om problemen op te lossen, te plannen en beslissingen te nemen zijn cruciale mentale vaardigheden. Deze vaardigheden verminderen de kans op mentale klachten en maken het makkelijker om met dagelijkse uitdagingen om te gaan.
4. Veerkracht en aanpassingsvermogen
   Mensen met een goede mentale gezondheid kunnen zich aanpassen aan veranderingen en herstellen snel van tegenslagen. Dit vermogen helpt hen om te gaan met de gevolgen van slechte mentale gezondheid of momenten van stress.
5. Gezonde sociale relaties
   Het opbouwen van gezonde relaties is een belangrijk kenmerk van mentale stabiliteit. Wanneer relaties gezond en ondersteunend zijn, vermindert dit de kans op psychische problemen.
6. Bewustzijn van gevoelens en gedachten
   Zelfbewustzijn is essentieel voor mentale gezondheid. Mensen die weten wat ze voelen en denken, kunnen beter omgaan met situaties waarin psychische klachten symptomen zich voordoen.
7. Stressmanagement
   Een gezond mentaal welzijn helpt om stress te beheren. Mensen die goed zijn in het omgaan met stress, hebben minder kans om te eindigen met mentale problemen en kunnen psychische stoornissen vaak voorkomen.
8. Flexibiliteit
   Een flexibel persoon kan omgaan met onverwachte veranderingen en ervaart minder vaak mentale klachten wanneer het leven onvoorspelbaar is.
9. Empathie
   Het vermogen om anderen te begrijpen en met mededogen te reageren is een belangrijk onderdeel van geestelijke gezondheid en voorkomt emotionele mishandeling of onbegrip in relaties.
10. Doelgerichtheid
    Mensen met mentale veerkracht en stabiliteit hebben duidelijke doelen in hun leven, die hen richting en motivatie geven.
11. Optimisme
    Een positieve kijk op de toekomst is een sterk kenmerk van een goede mentale gezondheid. Optimisme helpt om mentale problemen en stress te verminderen, zelfs wanneer iemand met tegenslagen te maken krijgt.
12. Fysieke en mentale balans
    Mensen die zorgen voor een balans tussen lichaam en geest hebben een betere psychische gezondheid. Regelmatige beweging, voldoende slaap en een gezond dieet versterken deze balans en verminderen de kans op mentale klachten.
13. Onafhankelijkheid
    Het vermogen om zelfstandig beslissingen te nemen en zelfverantwoordelijkheid te dragen is een teken van mentale stabiliteit. Onafhankelijkheid kan mentale uitputting helpen voorkomen en versterkt het gevoel van eigenwaarde.
14. Zinvolle activiteiten
    Tijd doorbrengen met activiteiten die betekenis hebben, zoals hobby’s, werk of vrijwilligerswerk, is belangrijk voor de mentale gezondheid. Zinvolle activiteiten verminderen stress en vergroten het gevoel van mentale welzijn en voldoening.Zelfacceptatie
15. Mensen met een gezonde mentale gezondheid kunnen zichzelf accepteren, inclusief hun sterke en zwakke punten. Zelfacceptatie vermindert de kans op psychische klachten en helpt om positieve relaties op te bouwen.

Als het (langdurig) niet goed met iemand gaat:

Levenslast en levenspijn

Binnenkant  & buitenkant niet in balans:

je moet meer dan je kan                 ►          stress, overspannenheid, burn-out

je verlangt meer dan er is               ►          emoties (rouw, woede, wanhoop, eenzaamheid), depressie

Je vreest meer dan realistisch is     ►          trauma

Ruim 4 op de 10 mensen ooit in hun leven één of meerdere psychische stoornissen of mentale problemen hebben gehad.

Je kan de situatie niet verhelpen en of de problemen oplossen, maar door een open houding aan te nemen, een luisterend oor te bieden en stimuleren om eventueel hulp te zoeken, help je een ander al veel. Durf verder te vragen als je merkt dat het niet goed gaat. Mensen die kampen met problemen, willen vaak anderen er niet mee lastig vallen of denken het zelf op te kunnen lossen. Ze zullen je vragen met vage antwoorden beantwoorden of afweren, dus probeer het initiatief te nemen in het gesprek.

Toon interesse door regelmatig te vragen hoe het gaat. Soms is iemand zich niet bewust van de middelen die er zijn om iemand te helpen. Misschien kan een training over een bepaald thema iemand al heel erg op weg helpen.

Bekijk ons aanbod tegen verschillende psychische klachten hier.

Merk je het echt helemaal niet goed met iemand gaat en is de situatie zorgwekkend, dan kan je de omgeving of professionele hulp inschakelen.