Mentale gezondheid als schoolvak?

Steeds meer jongeren hebben problemen met hun mentale gezondheid. Dat blijkt uit onderzoek. Moet mentale gezondheid daarom een schoolvak worden? 

Vorige week werden de uitkomsten bekend gemaakt van een onderzoek onder jongeren van 11 t/m 16 jaar. Uit dat onderzoek blijkt dat maar liefst 33% van de meisjes uit groep 8 emotionele problemen heeft. In het voortgezet onderwijs is dat zelfs 43%. Dat betekent dat veel meer meisjes emotionele problemen ervaren dan vijf jaar geleden, toen die percentages respectievelijk 14 en 28% waren. Ook onder jongens van 11 t/m 16 jaar is een toename van mentale problemen te zien.

Emoties, gedrag en aandacht

Ook blijkt dat jongeren niet alleen meer emotionele problemen hebben, maar ook gedragsproblemen. Ze hebben moeite om hun aandacht ergens bij te houden en ze hebben vaker last van hyperactiviteit.  

Uit het onderzoek blijkt ook dat de druk die middelbare scholieren ervaren van schoolwerk in twintig jaar ruim is verdubbeld, naar 45 procent. Ook hier zijn het vooral meisjes voor wie dit geldt. 

Ook verwachtingen van ouders en leraren en onzekerheid over hun toekomst leiden tot problemen. In het basisonderwijs kampt een op de zes leerlingen met stress door het schooladvies. 

Pesten 

Ook het percentage jongeren dat aangeeft vaak online te pesten of gepest te worden is toegenomen tussen 2017 en 2021. Haatberichten via sociale media of buitengesloten worden op school: ruim 40 procent van de jongeren (18-25 jaar) is ooit gepest. Bij meer dan de helft van hen leidde het pesten tot emotionele of psychische klachten, waaronder depressie. 

Volgens de onderzoekers moet er meer aandacht komen voor de mentale gezondheid van jongeren. Maar op welke manier? 

Awareness

Studentenpsycholoog Lieve de Groot werkt met jongeren in Rotterdam. “Aandacht voor mentale gezondheid op school lijkt me een goed idee, helemaal omdat je merkt dat jongeren niet goed weten wat het allemaal is. Jongeren hebben ook nog eens te maken met peer pressure, waardoor het extra lastig is om vragen of twijfels te uiten. Door er aandacht aan te besteden op school kan je het taboe verminderen.  

In Happyles, een klassikale training die jongeren inzicht geeft in emoties, gedachten en gedrag, zie je al dat jongeren meer awareness krijgen. Wat is mentale gezondheid? Wat voor soort emotionele problemen hebben mensen? Heeft iedereen dat? En wat als je met je emoties of gedachten in de knoop zit? Je kan daardoor voorkomen dat jongeren achter een masker blijven zitten, waardoor de problemen alleen maar erger worden.” 

Onderdeel van het curriculum

Ook trainer Amina Macey vindt dat het onderwerp mentale gezondheid bespreekbaar moet zijn in de klas. “Een training over mentale gezondheid is een start, maar het zou nog beter zijn als dit een vast onderdeel is van het curriculum. Daarmee kunnen we zorgen dat jongeren educatie krijgen op het gebied van mentale gezondheid en weten bij wie ze terecht kunnen op school als ze vragen of moeilijkheden hebben. Jongeren associëren negatieve gevoelens en gedachten vaak met iets dat blijvend is, terwijl dat niet zo is, omdat het puberbrein dit nog niet kan overzien. Het besef dat alles voorbij gaat, ook negatieve gedachten en gevoelens, is een belangrijke tip om met ze te delen.”

Mentale gezondheid als schoolvak

Jongeren zouden op school kortom niet alleen taal en andere kennisvakken moeten krijgen. Ze moeten ook leren hoe je gedachtes en gevoelens werken. En wat je zelf kan doen om niet te stikken in stress of verzuipen in somberheid. Ben jij het daar mee eens? 

Laat het ons weten! Stuur je reactie naar ons en wij plaatsen hem onder dit bericht.

Het onderzoek is uitgevoerd door de Universiteit Utrecht, het Trimbos Instituut en het Centraal Plan Bureau. De nieuwssite van de NOS vat de uitkomsten van het onderzoek samen in het artikel ‘Meisjes in Nederland zijn minder gelukkig dan vijf jaar geleden’.

Actuele cijfers over pesten onder kinderen en jongeren vind je op de website van het Nederlands Jeugd Instituut. 

Voor scholen

Voor jongeren op de middelbare school geven onze mentale gezondheid experts diverse trainingen die de mentale gezondheid versterken.

Zoals de training Happyles, die jongeren inzicht geeft in hoe emoties, gedachten en gedrag werken. Maar ook The Lab of Life, voor jongeren die veel stress ervaren, en Comet voor jongeren die een negatief zelfbeeld hebben.

In deze video leggen onze trainers Amina en Iris precies uit wat de trainingen inhouden: