Jonge mantelzorgers

1 op de 5 kinderen groeit op met een zorgsituatie binnen een gezin. 20% van de scholieren groeit op met een langdurig zieke naaste en ongeveer 3% verleent intensieve hulp. Dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Ze scoren minder goed op levenstevredenheid, ervaren gezondheid, psychosomatische klachten en schooldruk.

In Rotterdam liggen de cijfers iets boven het landelijk gemiddelde. Uit de Rotterdamse Staat van de Jeugd blijkt dat 11% van de 0 t/m 11 jarigen een psychische ziekte van ouders meemaakt.

Voor kinderen en jongeren betekent de zorg voor een ziek gezinslid vaak een zware belasting en een grote verantwoordelijkheid. Daardoor komen ze onvoldoende toe aan zichzelf en hun eigen ontwikkeling. Dat kan leiden tot cognitieve en sociaal emotionele problemen als een leerachterstand, eenzaamheid, boosheid of opstandigheid.

Jonge mantelzorgers hebben een minder hoog studietempo en halen lagere cijfers. Ze overwegen vaker met hun opleiding te stoppen dan leeftijdsgenoten die geen mantelzorg verlenen. Het helpt als onderwijsinstellingen meer begrip tonen voor de situatie en zich flexibeler opstellen, zeggen jonge mantelzorgers. Jong volwassenen maken ook andere studiekeuzes in verband met de mantelzorg. Ze kiezen bijvoorbeeld niet voor een opleiding in een andere stad.

• lichamelijke en emotionele klachten zoals stress, zorgen, vermoeidheid, onbegrip, angst en depressieklachten
• verslechterde schoolprestaties
• motivatie- en concentratieproblemen
• weinig tijd voor schoolwerk
• studievertraging
• minder tijd voor vrienden/vriendinnen, sport, school/studie en hobby’s
• missen emotionele steun
• te veel verantwoordelijkheid thuis
• te weinig aandacht en ruimte voor eigen problemen
• ontbreken van openheid.

Jonge mantelzorgers geven aan dat zij behoefte hebben (gehad) om gezien te worden. Daardoor voelen zij zich minder eenzaam. Daardoor kunnen zij de zorgen die zij hebben delen. Dat lucht op en geeft soms nieuwe inzichten en oplossingen. Beroepskrachten in het onderwijs kunnen daarbij een belangrijke rol spelen. Zij zijn vaak de eerste ogen en oren die opmerken dat er ‘iets aan de hand is’. Daarom zijn ze heel erg belangrijk voor het signaleren, herkennen en helpen van jonge mantelzorgers! Er zijn ook diverse cursussen voor kinderen, jongeren en professionals die ondersteuning bieden.